İstisna

İstisna, bazı risk türlerinin kapsamını ortadan kaldıran bir politika hükmüdür. İstisnalar, sigorta sözleşmesi tarafından sağlanan teminat kapsamını daraltır. Birçok sigorta poliçesinde sigorta kapsamı çok geniştir. Sigorta şirketleri, sigorta ettirmek istemedikleri risklerin kapsamını ortadan kaldırmak için istisnaları kullanır.

İstisna Nedir?

İstisnalar çeşitli amaçlara hizmet eder. Aşağıdaki kategorilerden birine giren risklerin çoğu istisna olarak kabul edilir ve poliçe kapsamı dışında bırakılır.

• Felaketler gibi riskler sigortalanamaz çünkü aynı anda çok sayıda poliçe sahibini etkileme olasılığı yüksektir.
• Başka yerlerde kapsanan riskler gibi pek çok risk istisna kapsamında değerlendirilir. Örneğin, oto sorumluluk talepleri, ticari bir otomobil politikası kapsamında olduğundan genel bir sorumluluk politikası kapsamından hariç tutulur.
• Bazı riskler, poliçe sahibi tarafından kolayca kontrol edilebildiği için istisna olarak kabul edilir. Yağmur, kar ya da don nedeniyle açıkta bırakılan kişisel mallarda meydana gelen zarar buna bir örnektir.
• Çoğu sigorta poliçesi tesadüfi olayları kapsar. Böylelikle sigortalının kasıtlı olarak sebep olduğu kayıpları kapsam dışı bırakır. Örneğin, hem genel hem de kasko poliçeleri sigortalının üçüncü bir şahsa kasıtlı olarak yapılan bedensel zararları hariç tutar.
• Bazı riskler doğal olarak oluştukları için sigortalanması pratik değildir. Bir örnek, aşınma ve yıpranmadır. Aşınma ve yıpranmadan kaynaklanan hasarlar, genellikle hasar teminatının dışındadır.
• Çoğu poliçede, yasa ihlallerinden veya cezai eylemlerden kaynaklanan kayıplar istisna olarak kabul edilir.
• Ek bir prim ödenerek bazı riskler sigortalanabilir. Örneğin çalışanlar tarafından gerçekleştirilen hırsızlıktan kaynaklanan kayıplar, sigorta kapsamında rutin olarak istisna olarak kabul edilir. Ancak çalışan hırsızlık teminatı ile bu tür kayıplar sigortalanabilir.

Sigorta Poliçelerinde Diğer İstisna ve Sınırlamalar

Sigorta sözleşmesi bir poliçenin bel kemiğidir ve sigorta ile sağlanan kapsamı açıklayan geniş ifadelerin yanı sıra hem istisnaları hem de sınırlamaları içerir. Sınırlama, kısmi bir istisnadır ve sigortalı bir riskin teminat kapsamını daraltır. Birden fazla kapsam türü sağlayan bir poliçe birden çok istisna listesi içerebilir. Her kapsam türü için ayrı bir liste geçerlidir. Örneğin, tipik bir otomobil sigortası, biri sorumluluk kapsamı ve diğeri fiziksel hasar kapsamı olmak üzere iki grup istisna içerebilir.

Birden fazla teminat sağlayan bazı poliçelerde yalnızca bir grup istisna tanımlanabilir. Her bir istisna, tüm teminatlar için geçerlidir. Poliçeler, istisnalar bölümünde bulunmayan istisnalar içerebilir. Poliçelerde istisnalarının bulunabileceği en yaygın yerlerden biri, tanımlar bölümüdür. Tanımlar, poliçenin kapsamını daraltmak için kelimelere belirli anlamlar yükler. Örneğin, birçok poliçe, olayları meydana geldiği ülke bakımından sınırlar. Bu tanım, belirtilen ülkeler dışında meydana gelen olayları kapsamadığından istisna işlevi görür. İstisnalar koşullar bölümünde de bulunabilir. Örneğin, kasko poliçesi, olayın gerçekleşme şekline bağlı olarak kaza teminatlarını sınırlayan bir hüküm içerebilir.