Mortalite Tabloları

Çeşitli nedenlerle belirli topluluklar ya da gruplar arasında gerçekleşen ölüm oranlarının hesaplanmasına ihtiyaç duyulabilir. Bu hesaplamalar için bazı gelişmiş tablolardan ve tekniklerden yararlanmak gerekebilir. Günümüzde ölüm oranlarını tespit etmek amacıyla kullanılan tablolardan biri de mortalite tablolarıdır.

Mortalite Tabloları Nedir?

Mortalite tabloları, belirli zaman dilimi içerisinde hedef popülasyon için ölüm oranını gösteren diyagramdır. Başka bir adı ile aktüeryal tablo olarak da bilinen mortalite tabloları, sigorta şirketleri tarafından aktif şekilde kullanılır. Sigorta yapılacak bireylerin ürünlerini ve planlarını fiyatlandırmak için tercih edilir. Bu tablolar belirli bir nüfusun hayatta kalma oranlarını ortaya koyan, karmaşık matematiksel modeller geliştirmek amacıyla da kullanılabilir. Tıp ya da biyoloji gibi bazı sağlık bilimlerinde de kullanılabilen mortalite tabloları, kişilerin sürdürmesi gereken tedavi türü ile birtakım ilaçların kullanımı için olası teşhis kriterlerinin geliştirilmesi konusunda yardımcı olabilir.

Mortalite Tablolarının Özellikleri Nelerdir?

Mortalite tabloları, birtakım değişkenler kullanılarak farklı yaşlardaki bireylerin bir sonraki doğum gününden önce ölme olasılığını öngörmeye çalışan karmaşık istatikleri içerir. Yaş ve cinsiyet gibi belirli kriterleri kullanan mortalite tabloları, belirli bir yıl içinde ölmesi tahmin edilen 1.000 kişilik bir gruptaki insan sayısına ya da daha fazla kişiye göre ölüm olasılıklarını ortaya koyar. Genellikle doğumdan 100 yaşına kadar yıllık artışlarla hesaplanan bu tablolara göre, ölüm olasılığı da yaşla birlikte artar. Cinsiyetler arası yaşam süresi farklılıkları sebebiyle, mortalite tabloları erkekler ve kadınlar için ayrı ayrı düzenlenir.

Mortalite Tablolarının Çeşitleri Nelerdir?

Mortalite tabloları dönemsel yaşam tablosu ve kohort yaşam tablosu olarak ikiye ayrılır.

1. Dönemsel Yaşam Tablosu

Dönemsel yaşam tablosu, tek bir yıl ya da belirli yıllar arasında hedef kitle içerisinde gerçekleşen ölüm oranlarını belirler. Dönemsel yaşam tabloları, belirli bir dönemde ve belirli bir coğrafyadaki ölüm oranlarının ölçülmesinde büyük bir katkı sağlar.

2. Kohort Yaşam Tablosu

Kohort, ortak bir özelliğe sahip olan grupları ya da daha büyük kitleleri ifade eder. Diğer bir deyişle, bu tablolar, aynı yıl içerisinde doğan belirli bir grup insanın genel ölüm oranını gösterir. Aynı doğum yılına sahip olanlar burada bir kohort oluşturur. Kohort yaşam tablosu, geçmiş yıllarda gerçekleşen ölüm oranı verilerinin gelecekte de benzer şekilde gerçekleşeceğini öngörerek oluşturulur.

Sigorta şirketleri, mevcut sigorta ürünlerine ait fiyatları belirlemek amacıyla mortalite tabloları kullanır. Aynı zamanda bu tablolar sakatlanma, hastalık ve ölüm gibi gelecekte olabilecek muhtemel riskleri öngörmek isteyen kişi veya kurumlar tarafından da tercih edilir.