Sovtaj/E-Sovtaj

Sovtaj, sigorta şirketlerinin giderlerinin azaltılması amacıyla hasara uğrayan kıymetlerin satılması şeklinde tanımlanabilir. Sigorta şirketleri, sigortalının hasar gören malının veya bu malın hasar görmeyen kısımlarının sigortalı onayı ile satılmasını sağlar. Satılan ve gelir olarak geri gelen bu malın değerli kısmı sigorta şirketler tarafından sigortalıya bırakılır. Bırakılan bu miktar ise sigortalının şirketten alacağı tutardan ve tazminatından düşer. Sigortalı ile sigorta şirketi arasında oluşan bu durumda ortaya çıkan miktarlar sigorta dosyasına sovtaj olarak eklenir.

E-sovtaj ise hasar görmüş malların online olarak satılması anlamına gelir. Online ihale olarak da tanımlanabilen e-sovtaj ile kişiler hasarlı araçlarını ve diğer mallarını satabilir.

Sigortalarda Sovtaj Bedeli Nasıl Belirlenir?

Sovtaj bedelinin belirlenmesi için öncelikle hasarlı malın incelenmesi gerekir. Özellikle kasko sigortalarında öne çıkan sovtaj bedeli, hasarlı aracın durumuna göre belirlenir. Bu aşamada aracın veya diğer hasarlı malların piyasa değeri belirlenir. Piyasa değeri analizinin ardından pert kararı alınabilir. Bu aşamada sigortalıya aracın hurdasının kime kalacağı konusunda danışılır. Sigortalıya bu aşamada seçimlik haklarından yararlanma imkanı sunulur.

Seçimlik hakkınızda aracın hurdasını almayı tercih ettiğinizde tazminat tutarından sovtaj bedeli mahsup edilir. Bu bedelin sigorta şirket tarafından mahsup edilmesinin ardından şirket tarafınıza gerekli ödemeyi yapar. Bu aşamada sovta bedelinin belirlenmesi ekspertiz tarafından gerçekleşir.

Bu işlemlerin tamamlanması için aracınızın veya malınızın pert durumunun ekonomik olarak belirlenmesi gerekir.

Sovtaj İşleminin Hukuki Boyutu

Sovtaj işlemleri özellikle sigorta şirketleri açısından son derece yararlıdır. Sigorta şirketinin giderini azaltan sovtaj bedeli, hasar azaltıcı bir sigortacılık işlemidir. Normal şartlarda sigortalı kişi bir kaza durumunda sigorta şirketinden tazminatını talep ettiğinde sigorta şirketi bunu öder. Sigorta şirketinin ödemesinin ardından şirket hukuki açıdan sigortalı yerine geçer. Bu detay sigortacılıkta yer alan halefiyet ilkesinden doğar.

Bu açıdan düşünüldüğünde sovtaj bedeli sigorta şirketi için hem tasarruftur hem de gider azaltıcıdır. Bu sebeple sigortacılık işlemlerinden elde edilen sovtaj gelirleri mevzuat hükümleri uyarınca BSMV'ye yani Banka Sigorta Muamele Vergisine tabi tutulur.

Sovtaj Bedeli Kim Tarafından Ödenir?

Eksper tarafından yapılan incelemeler sonucunda belirlenen sovtaj bedeli sigorta şirketlerine ödenir. Sigorta şirketlerinin kendi eksperleri tarafından bedel belirlendikten sonra sovtaja dair yasal süreç başlatılır.

Hasarlı malın perte çıkmış veya kullanılabilir durumda olan parçaları satıldığında elde edilen gelir sigorta şirketine kalır. Şirket, geliri aldıktan sonra sigortalıya ödemesi gereken tutarları öder. Yani hem satış işlemleri hem de sigortalıya ödenmesi gereken tutar sigorta şirketinin sorumluluğundadır.